The Prachakorn

ใครอยากเป็นโรคไม่ติดต่อยกมือขึ้น


สุพัตรา ฌานประภัสร์

21 ธันวาคม 2566
547



ทุกคนคงรู้จักโรคไม่ติดต่อ (Non-communication Disease: NCDs) เช่นโรค เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูงหลอดเลือดหัวใจ หลอดเลือดสมอง มะเร็ง และมักคิดว่าโรคไม่ติดต่อพบได้เฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุ แต่ความเป็นจริงคือ ไม่เฉพาะผู้สูงอายุเท่านั้น เพราะสาเหตุการเป็นโรคไม่ติดต่อเป็นเสมือน “กล่องสุ่ม” รวบรวมพฤติกรรมเสี่ยงของคนทุกเพศทุกวัยที่สะสมไว้โดยไม่รู้ว่าโอกาสที่โรคไม่ติดต่อจะมาถึงตัวเมื่อไร โรคไม่ติดต่อจึงส่งผลกระทบต่อประชากรมหาศาลทุกพื้นทวีป จนกลาย เป้าหมายที่ 3 สุขภาพและการเป็นอยู่ที่ดี หนึ่งใน 17 เป้าหมายสำคัญของการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) ขององค์การสหประชาชาติ (United Nations)

ปัญหาที่เกิดจากโรคไม่ติดต่อ ได้แก่

การตายก่อนวัยอันควร คือ ช่วงระหว่างอายุ 30–69 ปี และการมีชีวิตอยู่ของประชากรด้วยความพร่องทางสุขภาพ หมายถึง การมีชีวิตอยู่พร้อมกับมีโรค แทนที่จะมีสุขภาพดีและแข็งแรง หรือการมีชีวิตอยู่และมีความพิการ

ข้อเท็จจริงที่น่าเศร้า

ข้อมูลขององค์การอนามัยโลก1 ระบุว่า ประมาณ 17 ล้านคน ตายก่อนวัยอันควร ขณะที่ข้อมูลในประเทศไทย พบว่า โรคหลอดเลือดสมองเร่งให้เกิดการตายก่อนวัยอันควรของประชากรไทยถึง 44.3 รายต่อประชากรแสนคน โดยพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง ปี 2552 การตายก่อนวัยอันควรของไทยเท่ากับ 343.1 รายต่อประชากรแสนคน ส่วนปี 2556 เพิ่มเป็น 355.3 รายต่อประชากรแสนคน2

ใครอยากเป็นโรคไม่ติดต่อ ให้ยกมือซ้าย

ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อ มาจาก 2 สิ่งแรกคือ ปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรม สิ่งที่สองคือ ปัจจัยเสี่ยงด้านระบบการเผาผลาญที่เป็นผลต่อเนื่องจากปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรม มาดูกันว่า พฤติกรรมเสี่ยงของคนกลุ่มนี้ เป็นอย่างไร

  1. รับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ ได้แก่ อาหารที่มีไขมันสูง อาหารที่มีรสจัด เช่น หวานเค็มจัด อาหารเนื้อสัตว์แปรรูป เช่น ไส้กรอก หมูยอ แฮม เบคอน ฯลฯ ดื่มเครื่องดื่มชงรสหวานหรือใส่น้ำตาลปริมาณมาก ขนมกรุบกรอบ
  2. ขาดกิจกรรมทางกายได้แต่นั่งๆ นอนๆ ตลอดทั้งวัน เคลื่อนไหวร่างกายน้อย ไม่ออกกำลังกาย
  3. ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลกชี้ว่า มากกว่า 8 ล้านคนทั่วโลก เสียชีวิตจากบุหรี่ ซึ่งรวมถึงผู้ที่เสียชีวิตจากการสูบบุหรี่ และผู้ที่เสียชีวิตจากควันบุหรี่มือสอง

ใครไม่อยากเป็นโรคไม่ติดต่อ ให้ยกมือขวา

    หากไม่อยากเป็นโรคไม่ติดต่อ ควรมีพฤติกรรมดังนี้

  1. รับประทานอาหารที่ดีเพื่อสุขภาพ เช่น กินผักผลไม้รสไม่หวานเป็นหลัก อาหารปรุงรสไม่จัด รับประทานอาหารที่มีจากเนื้อสัตว์ที่ไม่ผ่านการแปรรูป หลีกเลี่ยงเนื้อแดง ไม่ดื่มหรือลดเครื่องดื่มชงรสหวานน้ำตาลสูง
  2. ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่
  3. สร้างกิจวัตรประจำวันให้มีการเคลื่อนไหวร่างกายเป็นประจำ เช่น การเดิน การขยับร่างกาย เคลื่อนไหวร่างกายอย่างสม่ำเสมอไม่นั่งอยู่กับที่หรือนอนเป็นเวลานานเกินไป หมั่นออกกำลังกาย ทำงานบ้าน หรือกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้ร่างกายได้ใช้แรง

เป็นที่แน่นอนว่า ทุกคนอยากมีชีวิตที่ยืนยาวและสุขภาพดี และไม่มีใครอยากเสียชีวิตก่อนวัยอันควร หรือมีชีวิตอยู่ร่วมกับความเจ็บป่วย ดังนั้นหากเราหมั่นใส่ใจกับพฤติกรรมที่ส่งผลต่อสุขภาพของตนเอง เมื่อนั้นกล่องสุ่มของเราก็จะรวบรวมแต่พฤติกรรมไม่เสี่ยง

ถ้าต้องการห่างไกลจากโรคไม่ติดต่อ เลือกเอาว่าจะยกมือข้างใด

รูป: โภชนาการที่ดีและไม่ดี
ที่มา: https://www.canva.com/design/ สืบค้นเมื่อ 29 พฤศจิกายน 2566


เอกสารอ้างอิง

  1. World Health Organization. “Noncommunicable disease”, WorldHealth Organization, September 23, 2023, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/noncommunicable-diseases
  2. กรมควบคุมโรค. รายงานสถานการณ์โรคNCDs เบาหวานความดันโลหิตสูง    และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง พ.ศ. 2562. https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1035820201005073556.pdf  สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2566

ภาพปก freepik.com (premium license)


Tags :

CONTRIBUTOR

Related Posts
Copyright © 2020 สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล
ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 73170
โทรศัพท์ 02-441-0201-4 โทรสาร 02-441-9333
Webmaster: piyawat.saw@mahidol.ac.th