บทความตีพิมพ์นี้ถูกเขียนขึ้นภายใต้ความร่วมมือของทีมวิจัยจาก 4 ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้แก่ ประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ ภายใต้โครงการวิจัยชื่อ South East Asia Obesogenic Food Environment Study หรือ SEAOFE สนับสนุนทุนโดย The International Development Research Centre ประเทศแคนนาดา โครงการฯ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สิ่งแวดล้อมทางอาหารขายปลีก มุมมองของผู้บริโภคและผู้ค้าปลีกต่อการค้าปลีกอาหาร และนโยบายที่มีอยู่ที่มีอิทธิพลต่อการค้าปลีกอาหาร ใน 4 ประเทศข้างต้น โดยมุ่งเน้นศึกษาในพื้นที่เขตเมืองที่ยากจน เพื่อนำผลการศึกษาที่ได้ไปใช้พัฒนาข้อเสนอแนะเชิงนโยบายต่อไป

โครงการฯ นี้ได้เสนอการศึกษาออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 การวิเคราะห์ลักษณะสิ่งแวดล้อมทางอาหารขายปลีกในปัจจุบันของแต่ละประเทศ โดยเก็บข้อมูลด้วยการทบทวนวรรณกรรมและเอกสารวิจัยที่เกี่ยวข้อง ระยะที่ 2 การสำรวจประสบการณ์ผู้บริโภคต่อสิ่งแวดล้อมทางอาหารขายปลีก ในชุมชนยากจนในเขตเมือง โดยเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม และจะทำการประเมินสิ่งแวดล้อมทางอาหารขายปลีกด้านการทำการตลาดอาหารของร้านค้าปลีกร่วมด้วย โดยใช้เครื่องมือประเมินภายในร้านค้า (in-store audit tool) ที่เคยมีการทดสอบความแม่นยำและเที่ยงตรงในประเทศพัฒนาแล้วมาเรียบร้อยแล้ว ระยะที่ 3 การวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลสำคัญต่อการตัดสินใจของผู้ค้าปลีกอาหารในการทำธุรกิจ และการรับรู้และทัศนคติต่อนโยบายค้าปลีกอาหารของประเทศ โดยเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ค้าปลีกอาหาร และระยะที่ 4 การวิเคราะห์นโยบายรัฐที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมทางอาหารขายปลีกของประเทศ โดยเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับนโยบายดังกล่าว ซึ่งการศึกษาทั้ง 4 ระยะนี้ จะมีการเชิญให้ผู้เชี่ยวชาญและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในแต่ละประเทศเข้าร่วมกระบวนการด้วย เพื่อให้ได้เครื่องมือและการเก็บข้อมูลที่สอดคล้องและเหมาะสมกับบริบทในแต่ละประเทศมากที่สุด

ผลการศึกษาของโครงการที่ได้จะนำไปสู่การพัฒนาเป็นข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย เพื่อเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมทางอาหารขายปลีกของแต่ละประเทศและในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่เอื้อต่อการส่งเสริมการบริโภคอาหารที่ดีต่อสุขภาพของประชากร เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดภาวะทุพโภชนาการ และโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง

ที่มา: Phulkerd, S., Rachmi, C. N., Sameeha, M. J., Borazon, E. Q., Thow, A.-M., Trevena, H., Saptari, A. F., Cheah, Y. K., Wel, C. A. C., Marquez, V. T., Sakulsri, T., Thongcharoenchupong, N., & Poh, B. K. (2022). Identifying Opportunities for Strategic Policy Design to Address the Double Burden of Malnutrition through Healthier Retail Food: Protocol for South East Asia Obesogenic Food Environment (SEAOFE) Study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(1), 528. https://doi.org/10.3390/ijerph19010528